Onze warmtevoorziening is een belangrijke opgave. En de tijd dringt. Als we niet snel perspectief scheppen voor inwoners, gemeenten en warmtebedrijven strandt deze opgave in hoge maatschappelijke kosten. Ook loopt de uitvoerbaarheid van de warmtetransitie dan gevaar. Met het Warmtebod wil de Warmte Alliantie de stagnatie in de ontwikkeling van warmtenetten in Nederland doorbreken.

Samenwerken voor de warmtetransitie

De Warmte Alliantie is een samenwerking met meer dan honderd gemeenten, marktpartijen, koepelorganisaties en warmtegemeenschappen. De Alliantie is in 2024 opgericht op initiatief van het Uitvoeringsoverleg Klimaatbeleid Gebouwde Omgeving (UGO) en het Nationaal Klimaat Platform (NKP). De afgelopen maanden werkten de betrokkenen intensief aan het in kaart brengen van de oorzaken van de vertraging in de warmtetransitie. En belangrijker nog: aan het vinden van oplossingen. Het Nationaal Programma Lokale Warmte, VNG, IPO en de Consumentenbond ondersteunden hen hierbij. 

Het Warmtebod reikt oplossingen aan voor de problemen rondom de ontwikkeling van warmtenetten. En het legt de randvoorwaarden vast voor het herstel van consumentenvertrouwen. De belangrijkste punten hierbij zijn het verlagen van de kosten voor de consument en het bieden van meer duidelijkheid en continuïteit voor de betrokken partijen. 

Herstel van vertrouwen in warmtenetten

Het energiesysteem in Nederland wordt zwaar belast. Er is daardoor geen ruimte voor oplossingen die meer elektriciteit vragen. Langer wachten met het ontwikkelen van warmtenetten creëert nog meer belasting voor het net en toename van netcongestie. 

Er is ook een sterk sociaal belang voor warmtenetten. In wijken die zich goed lenen voor een collectief warmtenet bevinden zich vaak de huishoudens die het kwetsbaarst zijn. Zij kampen met hoge energierekeningen en hebben nauwelijks de ruimte om zelf te investeren in duurzame en beheersbare oplossingen. Juist daarom is het zo belangrijk dat in die wijken een betrouwbaar en betaalbare warmtevoorziening komt.

Maar de realisatie van warmtenetten stagneert in Nederland. Een cruciale voorwaarde om dit weer vlot te trekken, is het herstel van vertrouwen. Zowel tussen de overheid en warmtebedrijven, als tussen bedrijven en bewoners. Om het vertrouwen bij consumenten te herstellen is betaalbaarheid van warmte essentieel. Het Warmtebod stelt daarom voor om een prijsgarantie in te voeren en de verdeling tussen vastrecht en energiekosten te herzien. Ook is het verminderen van aansluitkosten en het transparanter maken van de kostenopbouw van groot belang.

Duidelijke vooruitzichten

Met de steun van het Kabinet en de Kamer hoopt de Warmtealliantie de warmtetransitie daadwerkelijk vlot te trekken. De Alliantie wil graag met de overheid in gesprek om een concrete invulling te geven aan het voorgestelde Warmtebod. Zo pleit de Warmte Alliantie voor een vereenvoudigd subsidiekader. Bijvoorbeeld met een geïntegreerde regeling die zowel de bron als de infrastructuur subsidieert. En een apart subsidiecategorie voor grotere warmteleidingen met een transportfunctie. Dit moet de toegang tot financiering verbeteren en zorgen voor de nodige investeringen in de warmtetransitie.

Al meer dan honderd partijen ondertekenden het Warmtebod. Maar er kunnen zeker nog meer partijen aansluiten. Tot eind januari kunnen partijen hier aangeven dat zij het Warmtebod ook willen onderschrijven.